Liefde is

A: ‘Ik zal wel naar de winkel gaan, want dat zal jou toch niet lukken dit weekend.’

B: ‘Ja zeg, ik moet wel werken.’

A: ‘Ik zeg toch niets, het is geen oordeel.’

B: ‘Rol niet zo met je ogen. Ik ga geen pinten pakken, hé.’

A: ‘Je bedoelt zoals ik koffie ga drinken met mijn vriendinnen.’

Een typisch voorbeeld van twist tussen partners in een langdurige relatie, in een artikel over de zin en onzin van relatietherapie. Dan denk je dat de in perioden dagelijkse en liefdesonterende discussies behoren tot de unieke chemie tussen jezelf en je uitverkorene, en staat er een bijna letterlijke woordenslag van vorig weekend in de krantenbijlage..

Een mail die ik nooit grondig bekeek gaat branden in mijn herinnering. Meer dan een jaar geleden, een van mijn vrolijk ploegende generatiegenoten zat in een acute relatiecrisis. We kwamen samen met een paar deernes voor een koffiekrans, om de krampen van de getroffene te masseren. Er kwam een verhaal op tafel van een dame op leeftijd die - gevraagd naar het geheim van haar veertigjarig huwelijk - een artikel aanprees met waardevolle inzichten die haar hadden geholpen onderweg. Het artikel werd uitgewisseld per mail achteraf maar ik had het toen niet gelezen, ik beleefde een periode van echtelijke hoogmoed. Nu ga ik mijn mailbox uitmesten en stoot in een uithoek op het mailtje in kwestie.

‘Scenario van een huwelijksdrama (Tijdschrift voor Relatie-Ontwikkeling, 15 oktober 1996)

Elke huwelijksrelatie is een dramatisch gebeuren, een schouwtoneel waarbij twee protagonisten met elkaar verwikkeld zijn in een strijd om én trouw aan zichzelf én trouw aan elkaar te zijn. Bij tijden lukt dit, en op andere tijden leidt dit tot epische gevechten.’

Ook dit artikel lees ik met verbazing. Hoe gedateerd ook, ik vind er ‘food for thought’ over de steeds terugkomende wrijvingen die de glans van mijn relatie bedompen.

‘s Avonds. Ik ben aangeland bij het instoppen van de middelste dochter. De dochter van weinig woorden. Ze houdt met een grote glimlach en vragende blik het kaartspel op dat ze een tijd geleden kreeg. Een kaartspel met ‘adviesengelen’ en een trits verhalen, spreuken en vragen. Ze legt het spel open op haar dekbed, in het midden legt ze lukraak een van de kaarten uit het pak. De boodschap van de engel op de kaart is ‘ik help je om te vergeven.’ Ik lees haar het bijhorende verhaal voor over twee vriendinnetjes die elkaar pesten en escalerend ruzie maken. Ze zit in kleermakerszit op bed en luistert aandachtig. Op het einde staat er. ‘Is er iemand die jij iets wil vergeven?’ Ik kijk op, recht in haar grijsblauwe ogen vol mysterie. Ze zegt niets.

Het volgende uur verstrijkt in koppige stilte. Hij ruimt af. Ik doe de afwas. Hij veegt de vloer. Ik zet de boterhamdozen klaar. Hij laadt de rugzakken uit. Ik zet de vaatwas aan. Hij gaat naar boven. Ik sta wat te trutselen beneden. Als ik boven kom staat hij net tandpasta op zijn tandenborstel te doen. Ik ga op de drempel van de badkamer staan. Ik kijk hem niet aan maar schuifel één stapje naar voor. Hij legt zijn tandenborstel neer en schuifelt twee stapjes naar me toe.